द मेटाव्हर्स:
आभासी जगाच्या नवीन संकल्पनेत प्रवेश करू इच्छिणारे सर्वासाठी हि माहिती घेऊन आलो आहे. सध्या मेटॉवर्स किंवा आभासी वास्तवता (Virtual Reality) , (augmented reality ) हेशब्द कानावर पडतात पण त्याविषयी आपल्याला फारसी माहिती नाही .
बदलत्या जगाची आणि इंटरनेटच्या उत्क्रांतीची संभाव्य पुढची पायरी म्हणून मेटाव्हर्सची संकल्पना अलिकडच्या वर्षांत खूप लक्ष वेधून घेत आहे. हे एक पूर्णपणे विसर्जित आणि परस्परसंवादी आभासी जग असल्याचा दावा केला जात आहे . जेथे वापरकर्ते एक्सप्लोर करू शकतात, समाजीकरण करू शकतात आणि क्रियाकलापांच्या विस्तृत श्रेणीमध्ये व्यस्त राहू शकतात. पण Metaverse म्हणजे नक्की काय आणि तंत्रज्ञान आणि मानवी परस्परसंवादाच्या भविष्यासाठी याचा अर्थ काय? या लेखात, आम्ही या आकर्षक विषयासाठी नवशिक्यांसाठी मार्गदर्शक प्रदान करण्यासाठी सोप्या तुम्हाला सहज समजेल अशा भाषेत मेटाव्हर्सच्या संकल्पना समजावून सांगण्याचा हा प्रयत्न आहे .
Metaverse म्हणजे काय?
Metaverse हे एक आभासी विश्व आहे, एक सामूहिक डिजिटल जागा आहे ज्यामध्ये आभासी जगाची विस्तृत श्रेणी, संवर्धित वास्तविकता (AR) अनुभव आणि इतर इमर्सिव्ह डिजिटल वातावरणांचा समावेश आहे. ही एक बहु-आयामी जागा आहे जी वापरकर्त्यांना सामायिक व्हर्च्युअल वातावरणात आपल्या कल्पनांना डिजिटल सामग्री आणि आपल्यासारख्या इतर वापरकर्त्यांनाही संधी उपलब्ध करुन देते व एकमेकांचा संवाद साधण्यास आणि व्यस्त ठेवण्याची सोय उपलब्ध करून देते.
कोणी साकारली हि संकल्पना :
मेटाव्हर्सची संकल्पना प्रथम विज्ञान कथा लेखक नील स्टीफनसन यांनी त्यांच्या 1992 च्या “स्नो क्रॅश” या कादंबरीत मांडली होती. पुस्तकात, स्टीफनसनने मेटाव्हर्स नावाच्या आभासी जगाची कल्पना केली, जिथे लोक व्हर्च्युअल रिअॅलिटी स्पेसमध्ये मुखवटे वापरून एकमेकांशी संवाद साधू शकतात – स्वतःचे डिजिटल प्रतिनिधित्व. तेव्हापासून, मेटाव्हर्सच्या कल्पनेने तंत्रज्ञ, उद्योजक आणि नवोन्मेषकांच्या कल्पनेवर कब्जा केला आहे, ज्यामुळे विविध आभासी जग आणि VR प्लॅटफॉर्म विकसित होत आहेत जे वास्तविक जीवनातील घटनांचे रूपांतरण मेटाव्हर्स तयार करण्याचा मार्ग मोकळा करत आहेत.
Metaverse ची तुलना अनेकदा इंटरनेटशी केली जाते, परंतु ती पारंपारिक 2D वेबच्या पलीकडे जाते. इंटरनेट हे प्रामुख्याने एक सपाट, मजकूर आणि प्रतिमा-आधारित माध्यम असताना, मेटाव्हर्स हे त्रिमितीय, इमर्सिव्ह आणि परस्परसंवादी आभासी जग आहे जे व्हर्च्युअल रिअॅलिटी हेडसेट, ऑगमेंटेड रिअॅलिटी डिव्हाइसेस किंवा इतर डिजिटल इंटरफेसद्वारे अनुभवता येते. ही एक अशी जागा आहे जिथे वापरकर्ते हलवू शकतात, वस्तूंशी संवाद साधू शकतात आणि इतर वापरकर्त्यांशी अधिक नैसर्गिक आणि इमर्सिव्ह पद्धतीने गुंतू शकतात.
Metaverse कसे कार्य करते?
मेटाव्हर्स तंत्रज्ञानाच्या संयोजनावर तयार केले आहे जे आभासी जग आणि विसर्जित अनुभव तयार करण्यास सक्षम करते. या तंत्रज्ञानामध्ये आभासी वास्तव, संवर्धित वास्तव, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, ब्लॉकचेन आणि इतर अत्याधुनिक नवकल्पनांचा समावेश आहे.
व्हर्च्युअल रिअॅलिटी (VR) हे असे तंत्रज्ञान आहे जे वापरकर्ते हेडसेट किंवा इतर उपकरणे वापरून एक्सप्लोर आणि संवाद साधू शकणारे सिम्युलेटेड वातावरण तयार करते. VR पूर्णत: इमर्सिव्ह अनुभव प्रदान करू शकतो ज्यामुळे वापरकर्त्यांना ते आभासी जगात भौतिकरित्या उपस्थित असल्यासारखे वाटू शकतात. दुसरीकडे, ऑगमेंटेड रिअॅलिटी (एआर), वास्तविक जगावर डिजिटल सामग्री आच्छादित करते, वास्तविकतेबद्दल वापरकर्त्याची समज वाढवते. स्मार्टफोन, टॅबलेट किंवा स्मार्ट चष्मा यांसारख्या उपकरणांद्वारे AR चा अनुभव घेता येतो.
कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) मेटाव्हर्समध्ये बुद्धिमान आभासी एजंट्स किंवा NPCs (नॉन-प्लेअर कॅरेक्टर) सक्षम करून महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते जे वापरकर्त्यांशी संवाद साधू शकतात आणि वास्तववादी आणि गतिमान अनुभव देऊ शकतात. AI शिफारस प्रणाली, वैयक्तिकृत सामग्री आणि मेटाव्हर्समध्ये वापरकर्त्याचा अनुभव वाढवणारी इतर स्मार्ट वैशिष्ट्ये देखील सक्षम करू शकते.
ब्लॉकचेन तंत्रज्ञान, जे बिटकॉइन सारख्या क्रिप्टोकरन्सीमागील मूलभूत तंत्रज्ञान आहे, ते देखील मेटाव्हर्समध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावू शकते. व्हर्च्युअल मालमत्तेची मालकी, डिजिटल मालमत्ता आणि आभासी जगात व्यवहार करण्यासाठी ब्लॉकचेन विकेंद्रित आणि सुरक्षित प्रणाली प्रदान करू शकते. हे एक आभासी अर्थव्यवस्था सक्षम करू शकते जिथे वापरकर्ते वास्तविक-जागतिक मूल्यासह आभासी वस्तू आणि सेवा खरेदी, विक्री आणि व्यापार करू शकतात.
मेटाव्हर्स हे एका प्लॅटफॉर्म किंवा कंपनीपुरते मर्यादित नाही. इंटरनेट प्रमाणेच हे परस्पर जोडलेले आभासी जग आणि अनुभवांचे विकेंद्रीकृत नेटवर्क असणे अपेक्षित आहे. वापरकर्ते वेगवेगळ्या व्हर्च्युअल जगामध्ये फिरू शकतात, विविध समुदायांशी संवाद साधू शकतात आणि विविध प्लॅटफॉर्म आणि उपकरणांवर अखंड आणि सतत अनुभव घेऊ शकतात.क्रमशः